De vlotte babbel van staatssecretaris Sander Dekker is te
danken aan de vele uren die hij in zijn pyjamaatje voor de buis heeft
doorgebracht, luisterend naar het voorlezen van opa Piet. Dat schrijft
Volkskrant-columnist Bert Wagendorp naar aanleiding van het nieuws dat
Sesamstraat zijn vaste plek en vast tijdstip kwijt is. Vrij Nederland kwam met
een artikel uit maart 1970 bij het uitzenden van de eerste Amerikaanse
afleveringen. Het citaat is afkomstig van dr. Dolf Kohnstamm, destijds lector ontwikkelingspsychologie
aan de Rijksuniversiteit te Utrecht: ‘Voor
acht miljoen dollar hebben ze in de Verenigde Staten een nieuw soort
kompensatieprogramma gemaakt. Kompensatieprogramma’s zijn er om kleuters uit
het milieu der minstgeschoolden een goede voorbereiding op de basisschool te
geven.’
Voorschoolse programma’s voor kinderen van de
‘minstgeschoolden’ gaan dus al heel lang terug. Heeft Sesamstraat het beoogde
effect gehad? Er is veel onderzoek gedaan naar de effecten van Sesamstraat, schrijft
NRC Handelsblad (7 november): het kijken naar Sesamstraat verhoogt de
testscores van kinderen en dat blijkt tot in de puberleeftijd door te werken.
De NRC verwijst naar twee Amerikaanse onderzoeken, met dus
opmerkelijk stellige conclusies. Waren de resultaten van de onderzoeken naar
VVE of onderwijskwaliteit maar zo stellig. Heeft bijvoorbeeld de aanpak van de
zwakke basisscholen van toen nog wethouder Asscher in Amsterdam gewerkt? Het
CPB dacht in 2014 van niet, het Kohnstamm Instituut vond in 2015 van wel. De huidige
wethouder Kukenheim struikelde onlangs bijna toen bleek dat ze het laatste
(haar onwelgevallige?) rapport in haar la had gestopt. Over VVE-beleid kwam Het
Kohnstamm Instituut onlangs tot de conclusie dat het gevoerde VVE-beleid in de
praktijk niet uit de verf komt.
‘Neem door onderzoek verworven kennis serieus’, was de kop
van een column van Aleid Truijens (de Volkskrant, 7 november). Er wordt ‘met
roerende trouw vastgehouden aan theorieën of methoden die door onderzoek allang
zijn achterhaald of twijfelachtig bevonden. Niet gehinderd door
voortschrijdende kennis worden leraren erin bijgeschoold.’ Ze noemt expliciet
het Brandpunt-programma met Ruben Fukkink en het ‘hardnekkige geloof in
voorschoolse educatie’.
Neem onderzoek serieus. Maar wat doen we dan met al dat
onderzoek waaruit blijkt dat een uitgebreide woordenschat een belangrijke
voorspeller is van schoolsucces? En dat dagelijks lezen en voorlezen grote
invloed heeft op woordenschat en op taalontwikkeling?
Dat de pedagogische kwaliteit in VVE-groepen nauwelijks
verschilt van de kwaliteit in reguliere groepen is een belangrijke constatering.
De vraag is dus hoe we de woordenschat en de taalontwikkeling van peuters en
kleuters dan stimuleren. Allemaal naar Sesamstraat kijken?
