Egalitarisme of diversificatie
Column in Management Kinderopvang 5 2012
De kinderopvang zit vol idealen. Kinderopvang is er om kinderen een goede start te geven. Kinderopvang zou een basisvoorziening moeten zijn. Wie opgroeit met allerlei soorten kinderen ziet anderen niet zo gauw als anderen. Alleen vriendschappen kunnen de multiculturele samenleving redden, schreef Anil Ramdas, journalist en schrijver van Surinaamse komaf. Maar Anil Ramdas is niet meer. Hij maakte onlangs een eind aan zijn leven.
Ook de maakbare samenleving is niet meer. Onbedoelde bijeffecten van goedbedoeld beleid werken segregatie in de hand in plaats van integratie. Door succes stijgen de kosten van kinderopvang, dus moet de rem erop. Het peuterspeelzaalwerk hangt op veel plaatsen aan een zijden draadje. En de kinderopvang blijft de speelbal van maatschappelijke ideeën en politieke besluiten.
Daar komt nog bij dat niet iedereen in de kinderopvang bezield is met dezelfde idealen. Sommige ondernemers zien kinderopvang puur als een manier om geld te verdienen. Gisteren accu’s, vandaag kinderen in de lege bedrijfsruimte.
Een voordeel van welke crisis dan ook is dat je heel duidelijk teruggeworpen wordt op jezelf. Niets is meer vanzelfsprekend. Is wat jij doet wel goed, wel goed genoeg? Spreekt het ouders en kinderen aan?
Het voortgezet onderwijs heeft daar de laatste jaren een slag in gemaakt. In de concurrentiestrijd hebben middelbare scholen een steeds duidelijker profiel gekregen. Soms slaan ze daarin door en zijn ze nog alleen gericht op imago en uiterlijkheden. Soms is het goed dat er voor leerlingen in groep 8 wat te kiezen is.
Waarom zien ouders wel de meerwaarde van de ene school boven de andere en niet van de ene kinderopvangorganisatie boven de andere? De profilering in de kinderopvang is niet sterk. De weinige ouders die pedagogische beleidsplannen bekijken, zien amper verschil tussen de ene of de andere organisatie. Daar ligt dus een onontgonnen terrein.
Ouders willen het beste voor hun kinderen. En sommige ouders zijn zich daar bewuster van dan andere. Daar zou de kinderopvang van moeten kunnen profiteren. Daarbij lijkt egalitarisme niet meer het ideaal te zijn in deze samenleving en Bildung is geen vies woord meer. Sander Pleij schreef er in Vrij Nederland een mooi stuk over (31 maart jl.): een pleidooi voor schoolse en buitenschoolse Bildung. ‘De stemming aan het begin van de eenentwintigste eeuw is dat de mens er niet zomaar op los kan leven, maar dat hij een bewust leven moet “leiden”.’
Bewust levende ouders zoeken kinderopvang die aan die ideeën tegemoet komt. Die is er nog onvoldoende of die is onvoldoende zichtbaar. Maar dat gaat veranderen. Diversificatie zal dus niet langer alleen het toverwoord in het harde bedrijfsleven zijn. Mijn voorspelling is dat diversificatie ook in de kinderopvang een belangrijke rol gaat spelen.
