Opruimen: niet te snel, niet te laat
Column in eigenWijs, tijdschrift voor pedagogisch medewerkers van Kinderopvang Humanitas
Overal speelgoed, kussens, verkleedkleren: kinderen maken er vaak een zootje van. Als ouder erger ik me vaak dood aan de rommel in huis. Dat zal voor pedagogisch medewerkers niet veel anders zijn, denk ik. Hoorde ik ook van Ine van Liempd en Ed Hoekstra van bureau Akta, die ik laatst interviewde. Zij geven locatiemanagers een training over de inrichting van de groepsruimte. Als ze in die training foto’s laten zien van kindercentra in het buitenland, dan roepen wij Nederlanders al gauw ‘wat een rommeltje’. Maar spullen zijn geen rommel als je weet dat kinderen er lekker mee spelen. Misschien zijn wij te bang voor rommel. Misschien houden we te veel van een opgeruimde groep, een huis dat aan kant is. Maar toegegeven ik erger me vreselijk aan rondslingerende poppen waar niet mee is gespeeld. Veel meer dan aan het lego-bouwwerk waaraan druk gebouwd wordt. Ook al neemt dat de hele woonkamer in beslag.
Omdat wij van leeg en opgeruimd houden, delen we de groepsruimte vaak verkeerd in, vinden Van Liempd en Hoekstra. Te veel loze lege ruimte, te weinig hoekjes waar echte activiteiten plaats kunnen vinden.
Dat betekent overigens niet dat er niet opgeruimd moet worden. Een ruimte is veel aantrekkelijker als hij er verzorgd uitziet. Als de potjes verf vol zitten. Als de blokken gesorteerd zijn. Als de boekjes naast elkaar op de plank staan. En dan blijft het vaak ook opgeruimd. Waar geen rommel is, maken mensen minder rommel. Het is dus voortdurend balanceren tussen te snel opruimen en te laat opruimen.
Dat geldt trouwens minder voor de ruimten waar volwassenen het voor het zeggen hebben: de verschoningsruimte of het informatiebord in de hal. Aan de uitstraling van die plekken is op veel centra nog wel wat te verbeteren. Daar mag wel wat meer opgeruimd worden. Ezeltje Prik van een jaar geleden op de leestafel, een ongeordende wirwar aan flesjes, bakjes, doekjes, handdoeken in de verschoningsruimte.
Ik was laatst in het regiokantoor van Kinderopvang Humanitas in Vught. Wie er wel eens is geweest, weet hoe smaakvol en verzorgd dat kantoor is ingericht. Het lijkt wel alsof dat een direct effect op mensen heeft. Ze maken minder rommel, ze kleden zich verzorgd, ze zijn met andere woorden opgeruimd. Letterlijk, maar misschien ook wel figuurlijk. Een goed ingerichte en verzorgde ruimte heeft direct effect op de ontwikkeling van kinderen: de ruimte als derde pedagoog. Maar ook volwassen functioneren er beter. Ik in ieder geval wel
