Eerst op Eigen Kracht
Column in Management Kinderopvang, februari 2010
Kregen ze uitbetaald voor iedere millimeter media-aandacht, zoals bij media- en pr-bureaus, dan hadden zowel het zeilmeisje Laura als de jeugdzorg een topjaar. Beide domineerden het nieuws in 2009. En ze hielden elkaar in de houdgreep. Zeilmeisje Laura is exemplarisch voor de spagaat waarin de jeugdzorg zich bevindt. Lange wachtlijsten die maar niet weggewerkt worden, en tegelijkertijd gaat er veel tijd en energie naar één meisjes met ogenschijnlijk maar één probleem: ze wil zeilen. Jeugdzorg heeft last van het imago dat ze kinderen uit huis plaatst. En wat wil ze met het zeilmeisje: haar uit huis plaatsen.
Veel kritiek krijgt ook de overheid in jaaroverzichten en analyses in de media. De overheid die steeds vaker tot achter de voordeur komt. Ook de overheid bevindt zich in een spagaat. ‘Met de tegengestelde behoefte aan afstand houden en ingrijpen draaien we ons steeds verder vast in een klem’, schrijft het rapport ‘Investeren rondom kinderen’ van zowel de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling als de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg.
De overheidsbemoeienis met ouders en kinderen neemt toe. De overheid probeert steeds mee grip te krijgen op opvoedproblemen in gezinnen, met de Verwijsindex risicojongeren en Elektronisch Kinddossier. ‘Ik noem het de klinische blik: we zoeken naar problemen volgens een risicomodel’, zegt hoogleraar Micha de Winter in VNG Magazine (18 december jl.). ‘We plakken op iedereen een label.’
Tegen deze achtergrond zijn de succesverhalen van de Eigen Kracht Centrale een verademing, zoals in de documentaire Met Eigen Kracht (NCRV, 11 januari jl.) ‘Mensen kunnen samen met familie, vrienden en dierbaren heel goed een oplossing bedenken als het tegenzit. Eerst uit eigen kracht putten, voordat buitenstaanders beslissingen in uw leven gaan nemen’, zo luidt de wervende tekst op de website van de Eigen Kracht Centrale.
Uit onderzoek blijkt namelijk dat sociale netwerken een positief effect hebben op de opvoedkwaliteiten van ouders. Die sociale netwerken moeten meer gestimuleerd worden in het belang van kinderen. En waar kunnen gemakkelijk sociale netwerken ontstaan? Daar waar ouders elkaar treffen, op school, kinderdagverblijf en peuterspeelzaal. Het wordt dus hoog tijd dat de maatschappij ook de kwaliteiten van de professionals in de kinderopvang en peuterspeelzaalwerk beter benut.
